سهم تقریبا ۱۰ درصدی زنان کارگردان از اکران امسال سینما | به روایتهای زنانه بیشتری نیاز است
تاریخ انتشار: ۱۳ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۲۲۳۰۵۷
از ۲۱ فیلم بخش مسابقه جشنواره کن امسال، کارگردانی ۷ فیلم بر عهده زنان بود و در نهایت هم یک زن، یعنی ژوستین تریه با «آناتومی یک سقوط»، برنده جایزه نخل طلای هفتاد و ششمین دوره این جشنواره شد. جشنواره فیلم کن در سالهای اخیر بابت حضور کمتعداد کارگردانان زن در مقایسه با مردان تحتفشار قرار داشته و حضور ۷ کارگردان زن در آخرین دوره این جشنواره را که در نوع خودش یک رکورد محسوب میشود، میتوان تدبیر مدیران این جشنواره برای کاستن از بار انتقادها ارزیابی کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
همچنین، پرفروشترین فیلم جهان در سال ۲۰۲۳ هم نامی زنانه داشت و هم کارگردانش زن بود؛ «باربی» ساخته گرتا گرویگ بیش از یک میلیارد و ۴۴۲ میلیون دلار فروخت و به پرفروشترین فیلم تاریخ سینما که یک کارگردان زن ساخته بدل شد. با وجود این، هالیوود هنوز بابت اینکه فرصتهای کاری بیشتر و دستمزدهای برابر با مردان به زنان تعلق نمیگیرد مورد انتقاد قرار دارد.
در سینمای ایران، از آغاز سال تاکنون، ۴ فیلم از کارگردانان زن به روی پرده رفته که شاید نسبت به ۴۰ فیلم دیگری که کارگردانان مرد داشتهاند عدد قابلتوجهی نباشد، اما در قیاس با سال گذشته رشد ۲ برابری داشته است.
سینمای زنان به روایت آمار
از میان ۴۴ فیلمی که تا اینجای سال به روی پرده رفته، ۴۰ فیلم کارگردان مرد و ۴ فیلم کارگردان زن داشتهاند. به عبارتی، ۹۰.۹ فیلمهای امسال را مردان و ۹.۰۹ زنان ساختهاند.
«آهنگ دونفره» ساخته آرزو ارزانش، «جوجهتیغی» ساخته مستانه مهاجر، «دسته دختران» ساخته منیر قیدی و «سرهنگ ثریا» ساخته لیلی عاج ۴ فیلمی هستند که زنان کارگردانی کردهاند. از این ۴ فیلم، «آهنگ دونفره» با ۱۹ میلیارد و ۴۴۱ میلیون تومان و ۵۴۶ هزار و ۶۱۰ نفر تماشاگر، پرفروشترین و پربینندهترین فیلمی است که یک کارگردان زن ساخته است. این فیلم که در رده هفتم جدول فروش امسال قرار دارد، در ژانر کمدی موزیکال است و ۲ شخصیت اصلی آن مرد هستند.
«جوجهتیغی» که اکرانش از ۲۴ آبان آغاز شده و هنوز روی پرده است، ۵ میلیارد و ۷۹۸ میلیون تومان فروخته و با ۱۲۳ هزار و ۷۴۷ تماشاگر فعلا در رده شانزدهم جدول فروش است. این فیلم هم که نخستین تجربه کارگردانی مستانه مهاجر است، در ژانر کمدی قرار دارد و یکی از شخصیتهای اصلی آن یک زن است.
«دسته دختران» با ۴ میلیارد و ۲۸۰ میلیون تومان فروش و ۱۳۷ هزار و ۵۱۹ تماشاگر در رده نوزدهم جدول فروش امسال قرار دارد. این فیلمِ دفاع مقدسی پروداکشنی بزرگ داشت و از حضور ستارهای همچون نیکی کریمی در نقش اصلی بهره میبرد، اما در اکران مورد توجه سینماروها قرار نگرفت.
«سرهنگ ثریا» هم که اکرانش از ۱۰ آبان آغاز شده، همچنان در سینماهای معدودی در حال نمایش است و با یکی میلیارد و ۴۴۶ میلیون تومان و ۳۶ هزار و ۱۸۷ تماشاگر رده بیستونهم جدول فروش را به خود اختصاص داده است. این فیلم را میتوان با مسامحه درام زندگینامهای قلمداد کرد که یک زن در مرکز داستانش قرار دارد.
کمرنگ، نه خالی
سال گذشته تنها دو فیلم از کارگردانان زن به نمایش درآمد؛ «تیتی» ساخته آیدا پناهنده ۲۱ میلیارد و ۵۴۵ میلیون تومان فروخت و ۶۵۶ هزار ۵۰۰ تماشاگر داشت. «ابلق» ساخته نرگس آبیار نیز ۲۰ میلیارد و ۷۶۵ میلیون تومان در گیشه فروش کرد و ۵۶۵ هزار و ۵۵۶ نفر به تماشایش نشستند (پرفروشتر بودن «تیتی» به رغم اینکه ۵۶ تماشاگر از «ابلق» کمتر داشته به دلیل اختلاف قیمت بلیت است).
نکته جالب درباره میزان فروش این دو فیلم این است که هر دو آنها از پرفروشترین فیلم امسال به کارگردانی یک زن، یعنی «آهنگ دونفره»، با وجود قیمت ارزانتر بلیتشان، هم پرفروشتر و هم پرتماشاگرتر بودند.
نکته دیگر این است که هر دو این فیلمها نسبت به «آهنگ دونفره» داستانی زنانهتر داشتند. حتی در مقایسه با «دسته دختران» و «سرهنگ ثریا» که شخصیتهای اصلیشان زن هستند، «تیتی» و «ابلق» داستان زنانهتری را روایت میکردند. معمولا توقع از افزایش تعداد کارگردانان زن پرداختن به روایتهای زنانه است، هرچند که تمام کارگردان زن قائل به پذیرش چنین وظیفهای برای خودشان نیستند.
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1844506منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: زنان سینمای ایران بازیگران سینما و تلویزیون ایران کارگردانان زن میلیون تومان آهنگ دونفره کارگردان زن پرفروش ترین ترین فیلم جدول فروش پرفروش تر ۴ فیلم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۲۲۳۰۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سینما به روایت «آپاراتچی»
ایسنا/اصفهان «آپاراتچی» روایت زندگی جلیل، مردی جوان و ساده است که سواد نوشتن ندارد، اما شور دارد و عاشق سینماست.
فیلم «آپاراتچی» ساختۀ قربانعلی طاهرفر، یکی از فیلمهای در حال اکران اصفهان است که گیشۀ سینمای ساحل نشان میدهد با استقبال اندکی مواجه شده است، من نیز این فیلم ۹۴دقیقهای را بهتنهایی در سالن عالیقاپو نگاه کردم و وضعیت سالن، یعنی صندلیهای خالی، این موضوع را تأیید میکرد. اما جای سؤال دارد که آیا تماشای «آپاراتچی»، محصول سال ۱۴۰۲ که در چهلودومین جشنوارۀ فیلم فجر به نمایش درآمد، وقت تلفکردن است؟!
اگر عاشق «سینما» باشید، «آپاراتچی» به یک بار دیدنش (و اگر عاشقتر باشید، به چند بار دیدنش!) میارزد؛ آن هم در مقایسه با بسیاری از فیلمهای پرهیاهو و با بازیگران دهانپرکن، اما بیکیفیت که طرفدار هم زیاد دارند. «آپاراتچی» روایت زندگی جلیل است که عاشق سینماست و برای ساختن فیلمی بلند و سینمایی حاضر است هر کاری بکند. او وقتی دیگران معنی کارهایش را نمیفهمند به آنها میگوید، تا حالا عاشق شدی؟! من عاشق سینما هستم!
اتفاقات این اثر که در جشنوارۀ فجر سال گذشته به دریافت جایزۀ ویژۀ داوران برای «نگاه نو» موفق شد، در روزگار نزدیک به پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ و سالهای نخست جنگ ایران و عراق بازمیگردد. جلیل نقاش ساختمان است که روی بوم هم هنرش را به رخ میکشد و مخصوصاً پرتره شهدای عزیزمان را در جنگ ایران و عراق تصویر میکند و به دل خانوادههایشان تسلایی کوچک میبخشد. همین جلیل که عشق بیوحدومرزی به سینما دارد و همواره خود را در جشنوارههای فیلم تصور میکند که جوایزی نفیس به دستش میدهند، قصد دارد فیلمی بلند و زندگینامهای بسازد.
فیلم جلیل دربارۀ شخصیتی به اسم نوری است. نوری در فیلم قاضی سختگیری معرفی میشود. همه مردم از جمله جلیل و همسر و پدر پیرش که در یک خانه زندگی میکنند، بدگویی از این قاضی به روزمرهشان تبدیل شده است. همه معتقدند که نوری دارد جان جوانان وطن را با قضاوتهای نادرستش پایمال میکند. اما در همان ابتدای فیلم، وضعیت نوری دستکم در چشم برخی از مردم، از جمله همین جلیل داستان، دگرگون میشود. و وقتی نوری یعنی قاضی بدنام به دنبال اتفاقاتی شهید میشود، تصمیم میگیرد فیلمی از او بسازد و نامش هم بگذارد: «نوری در تاریکی».
اما فیلمساختن در زمانۀ جلیل آسان نیست. پدرش با او مخالفت جدی دارد و سینما را هنری تهی میداند که یک مشت آدم فاسد و بیدین دور هم جمع میشوند تا بقیۀ مردم را هم با ساختههایشان بیبندوبار کنند! همین نگاه پدر جلیل، طنز تلخی را به اثر بخشیده است. از طرفی، جلیل را وزارت ارشاد وقت جدی نمیگیرد و حاضر به حمایت از او نیست.
فیلم هیچ حامی معنوی و پشتیبان مادی ندارد. خانواده شهید نوری هم با مخالفتها یا خواستههای خود به نوعی دیگر مانعی بر سر راه فیلمسازی جلیل شیفته و خیالپرداز هستند. حالا در ادامه باید دید سرنوشت این فیلم به کجا ختم میشود و اگر روی پرده برود، محبوب مردم خواهد شد، چنانکه جلیل در رؤیا میبیند؟!
فیلمسازی در میانۀ انقلاب و جنگ
فیلم «آپاراتچی» در حد خود و تا جایی که توان گشودن بال و پر داشته است، داستان بغرنج سینمای ما و البته شیرینیهای آن و شوریدگیهای آدمهایش را بازتاب میدهد. سینمای کشورمان از ۱۳۵۷ شمسی بهبعد که هنرمندانی نامدار در آن افتخار آفریدند و از این قاب رنگی و اسرارآمیز ما را به جهانیان نشان دادند یا هرکس دیگری که به توان و سلیقه خود آثاری در آن تولید کرده است، آغازش داستانی پیچیده دارد.
سینمای ایران بعد از ۱۳۵۷ شمسی، در میانۀ انقلاب و جنگی زودهنگام پا گرفت و همواره موانع پرشماری از جنبههای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بر سر راهش بود. اما سینما زنده ماند، گاهی نیمهجان شد و گاهی جان تازه گرفت، اما هرچه بود و نبود به پیش رفت و نشان داد که این دنیای شگفتانگیز و پرقدرت شاید سر خم کند و در برخی سالیان منزوی شود، اما از میان نمیرود. سینمای ایران همواره عاشقان خودش را داشته است که برای سربلندی این گوشه پهناور از هنر معاصر ایرانزمین کوشیدهاند.
به جز اینکه به «آپارتچی» میتوان نگاهی تاریخی داشت که در آن مقطع، خاص ایرانمان است، این فیلم به رابطۀ پویایی اقتصاد و هنر نیز نگاه خوبی دارد. جلیل و گروه کوچکش یک مانع جدی بر سر راه فیلمسازیشان دارند و آن هم نداشتن پول کافی و امکانات مادی بهدردبخور است.
این مسئلۀ جدی است. هیچ هنرمندی در هیچ کجای دنیا نمیتواند با شکم خالی و زندگیای که تمامش دغدغه نان باشد، هنری ماندگار به جهان تقدیم کند. گامبرداشتن در چنین مسیری ازجانگذشتگیها میخواهد. اگر در تاریخ هنر درنگ کنیم، آثار پراعجازی که هنوز ماندگارند و ما را انگشتبهدهان میکنند، یا هنرمندش از خانوادهای ثروتمند برخاسته یا نهاد دولتی یا غیردولتی، آن هنرمند را حمایت مالی کرده و دنیایی امن برایش فراهم ساخته است. مردی مثل جلیل که برای فیلمسازی و نمایش استعداد هنری خود به فروختن فرش دستباف همسرش محتاج است، فرشی که میتوانست زیرپای آن دو و پدر و بچههایشان باشد، چه سرنوشتی در سینما خواهد یافت؟
انتهای پیام